Oran – Orantı Mantığıyla Soru Çözüm Stratejileri
Konya TYT Özel Ders Yaz Kampı – 9. Yazı
Önceki yazı: Birinci Dereceden Denklemlerle Problemleri Yorumlama
Sonraki yazı: TYT Problemleri – Sayı, Yaş, Kar-Zarar, İş ve Hareket Soruları (link taslağı hazırlanacak)
Konuya Giriş
Oran – orantı, sadece işlem bilgisi değil; aynı zamanda karşılaştırma, analiz ve denkleme çevirme becerisidir. Bu yazıda oran–orantı mantığını sade bir dille açıklayacak ve TYT sorularındaki kullanım şekillerini örnekleyeceğiz.
Oran Nedir? Orantı Nedir?
-
Oran, iki niceliğin birbirine bölünmesiyle elde edilen ifadedir.
Örnek: Ağırlık oranı, yaş oranı, hız oranı -
Orantı, iki oran arasındaki eşitliktir.
Örnek: A/B = C/D
Konya Özel Derslerinde Oran – Orantı Nasıl Öğretilir?
Konya’daki TYT özel ders programlarımızda bu konu, öğrencinin günlük hayatla bağlantı kurmasını sağlayarak anlatılır.
Şöyle bir sıra izlenir:
-
Oran kavramı somut örneklerle açıklanır: “2 elma 4 liraysa, 5 elma kaç lira?”
-
Orantı kuralları sadeleştirme ve içler dışlar çarpımı üzerinden örneklendirilir.
-
Denkleme çevrilerek çözüm yolları gösterilir.
-
Sorunun ne istediği değil, oran kurmanın nerede gerektiği vurgulanır.
Oran – Orantı Nerelerde Karşımıza Çıkar?
-
Yaş problemlerinde
-
İşçi – iş – zaman ilişkilerinde
-
Hareket (hız – zaman – yol) sorularında
-
Kar – zarar hesaplarında
-
TYT’de özellikle oran karşılaştırma tipi yeni nesil sorularda
Sık Yapılan Hatalar
-
Oran ile yüzdeyi karıştırmak
-
İçler dışlar çarpımı yaparken işaret veya sadeleştirme hatası yapmak
-
Orantı denklemine yanlış veri yerleştirmek
-
Orantıdaki büyüklük – küçüklük ilişkisini yorumlayamamak
Muhakeme ve Düşünme Sorusu
"Bir öğrenci A sayısı B sayısının 3 katıdır ifadesini A/B = 3 mü yoksa B/A = 3 şeklinde mi kurmalı? Bu ayrım neden önemli?"
Bu soru, oran kurarken yönlendirme hatasını fark etmenizi sağlar.
Konya TYT Özel Ders ile Oranı Gerçekten Anlamak
Öğrencilerin oran – orantı sorularındaki başarısı, kavramı ezberlemesinden değil; problemi doğru okuyup oran kurabilmesinden gelir.
Konya'daki özel derslerde bu becerinin kazandırılması önceliklidir.
Sonraki Adım
Bir sonraki yazımızda TYT Problemleri başlığı altında, sayı – yaş – iş – kar-zarar – hareket sorularına özel bir bakış sunacağız.
Yazının başlığı: TYT Problemleri – Sayı, Yaş, Kar-Zarar, İş ve Hareket Soruları
Yazıya şu bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
https://www.konyaozelders.tr/tyt-matematik/kamp-programi/tyt-problemleri-sayi-yas-kar-zarar-is-hareket