Oran – Orantı Mantığıyla Soru Çözüm Stratejileri

Konya TYT Özel Ders Yaz Kampı – 9. Yazı
Önceki yazı: Birinci Dereceden Denklemlerle Problemleri Yorumlama
Sonraki yazı: TYT Problemleri – Sayı, Yaş, Kar-Zarar, İş ve Hareket Soruları (link taslağı hazırlanacak)


Konuya Giriş

Oran – orantı, sadece işlem bilgisi değil; aynı zamanda karşılaştırma, analiz ve denkleme çevirme becerisidir. Bu yazıda oran–orantı mantığını sade bir dille açıklayacak ve TYT sorularındaki kullanım şekillerini örnekleyeceğiz.


Oran Nedir? Orantı Nedir?

  • Oran, iki niceliğin birbirine bölünmesiyle elde edilen ifadedir.
    Örnek: Ağırlık oranı, yaş oranı, hız oranı

  • Orantı, iki oran arasındaki eşitliktir.
    Örnek: A/B = C/D


Konya Özel Derslerinde Oran – Orantı Nasıl Öğretilir?

Konya’daki TYT özel ders programlarımızda bu konu, öğrencinin günlük hayatla bağlantı kurmasını sağlayarak anlatılır.
Şöyle bir sıra izlenir:

  • Oran kavramı somut örneklerle açıklanır: “2 elma 4 liraysa, 5 elma kaç lira?”

  • Orantı kuralları sadeleştirme ve içler dışlar çarpımı üzerinden örneklendirilir.

  • Denkleme çevrilerek çözüm yolları gösterilir.

  • Sorunun ne istediği değil, oran kurmanın nerede gerektiği vurgulanır.


Oran – Orantı Nerelerde Karşımıza Çıkar?

  • Yaş problemlerinde

  • İşçi – iş – zaman ilişkilerinde

  • Hareket (hız – zaman – yol) sorularında

  • Kar – zarar hesaplarında

  • TYT’de özellikle oran karşılaştırma tipi yeni nesil sorularda


Sık Yapılan Hatalar

  • Oran ile yüzdeyi karıştırmak

  • İçler dışlar çarpımı yaparken işaret veya sadeleştirme hatası yapmak

  • Orantı denklemine yanlış veri yerleştirmek

  • Orantıdaki büyüklük – küçüklük ilişkisini yorumlayamamak


Muhakeme ve Düşünme Sorusu

"Bir öğrenci A sayısı B sayısının 3 katıdır ifadesini A/B = 3 mü yoksa B/A = 3 şeklinde mi kurmalı? Bu ayrım neden önemli?"

Bu soru, oran kurarken yönlendirme hatasını fark etmenizi sağlar.


Konya TYT Özel Ders ile Oranı Gerçekten Anlamak

Öğrencilerin oran – orantı sorularındaki başarısı, kavramı ezberlemesinden değil; problemi doğru okuyup oran kurabilmesinden gelir.
Konya'daki özel derslerde bu becerinin kazandırılması önceliklidir.


Sonraki Adım
Bir sonraki yazımızda TYT Problemleri başlığı altında, sayı – yaş – iş – kar-zarar – hareket sorularına özel bir bakış sunacağız.
Yazının başlığı: TYT Problemleri – Sayı, Yaş, Kar-Zarar, İş ve Hareket Soruları
Yazıya şu bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
https://www.konyaozelders.tr/tyt-matematik/kamp-programi/tyt-problemleri-sayi-yas-kar-zarar-is-hareket

X